برنامه‌ریزی شهری
مینا حیدری تمرآبادی
چکیده
این پژوهش مربوط به ارزیابی مؤلفه‌های زیبایی محیط بر کیفیت فضاهای عمومی در منطقۀ عظیمیۀ شهر کرج است. چهار مؤلفۀ کیفیت فضاهای عمومی و چهارده مؤلفۀ زیبایی محیط برگزیده شده‌اند. در مرحلۀ بعد ارتباط این دو دسته متغییر‌ها و وضعیت آن‌ها در سطح منطقه ارزیابی شده است. روش پژوهشْ توصیفی- پیمایشی است. چک‌لیستی از مؤلفه‌ها تنظیم شد. برای ...
بیشتر
این پژوهش مربوط به ارزیابی مؤلفه‌های زیبایی محیط بر کیفیت فضاهای عمومی در منطقۀ عظیمیۀ شهر کرج است. چهار مؤلفۀ کیفیت فضاهای عمومی و چهارده مؤلفۀ زیبایی محیط برگزیده شده‌اند. در مرحلۀ بعد ارتباط این دو دسته متغییر‌ها و وضعیت آن‌ها در سطح منطقه ارزیابی شده است. روش پژوهشْ توصیفی- پیمایشی است. چک‌لیستی از مؤلفه‌ها تنظیم شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و برای رتبه‌بندی محله‌ها از تکنیک رتبه‌بندی وایکور استفاده شده است. شاخص‌های تعیین‌شدۀ کیفیت فضاهای عمومی شهری با استفاده از شاخص KMO مقداری بالاتر از 0.7 و مؤلفه‌های زیباشناسی بصری شهر مقداری بالاتر از 0.8 را کسب کرده‌اند و مقدار پایایی گویه‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 0.702 بوده است. برای تحلیل رابطۀ مؤلفه‌ها کیفیت فضاهای عمومی از آزمون همبستگی و برای تحلیل فرضیۀ مربوط به وجود تفاوت معنا‌دار بین مؤلفه‌ها، با توجه به طبیعی نبودن داده‌ها، از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. در مرحلۀ بعد با استفاده از تکنیک رتبه‌بندی ویکور، محله‌های سیزده‌گانه براساس متغیر‌های کیفیت فضاهای عمومی و زیباشناسی بصری رتبه‌بندی شده‌اند. در محیط GIS لایۀ اطلاعاتی مربوط به شاخص‌ها تشکیل و نقشه‌های توزیع فضایی ترسیم شود. نتایج پژوهش نشان داد تفاوت معناداری بین مؤلفه‌های کیفیت فضاهای عمومی و زیبایی محیط در سطح منطقۀ موردمطالعه وجود دارد. همچنین نتایج رتبه‌بندی نشان می‌‌دهد که در محله‌هایی که میزان مؤلفه‌های زیبایی در سطح پایینی قرار دارند (محله: تپۀ مرادآب، خیابان ایزدپناه، حسین‌آباد)، کیفیت محیطی کمتر در نتیجه وضعیت کیفیت منظر شهری و رفاه بصری کمتری دارند. در مقابل محله‌های خیابان مهران، خیابان اسبی و خیابان رسالت از منظر کیفیت محیط و زیبایی نمای شهری در وضعیتی خوبی قرار دارند.
مینا حیدری تمرآبادی؛ تاج الدین کرمی
چکیده
شهرها به عنوان محل زندگی زمانی بیشترین مطلوبیت را بر کیفیت زندگی ساکنان خود ایجاد میکند که خواسته های وی را برآورده سازد. این خواسته ها در قالب تحقق ارزش هایی چون زیبایی منظر، آرامش، تنوع و.... معنا پیدا می کند. چنانچه هر یک از این ارزش ها در محیط زندگی یک فرد فاقد مطلوبیت باشد بر ادراک واحساس وی از مکان و در نتیجه بر سطح رضایتمندی از محیط ...
بیشتر
شهرها به عنوان محل زندگی زمانی بیشترین مطلوبیت را بر کیفیت زندگی ساکنان خود ایجاد میکند که خواسته های وی را برآورده سازد. این خواسته ها در قالب تحقق ارزش هایی چون زیبایی منظر، آرامش، تنوع و.... معنا پیدا می کند. چنانچه هر یک از این ارزش ها در محیط زندگی یک فرد فاقد مطلوبیت باشد بر ادراک واحساس وی از مکان و در نتیجه بر سطح رضایتمندی از محیط زندگی تأثیرگذار خواهد بود. پژوهش حاضر به تحلیل نقش مؤلفه‌های منظر شهری بر کیفیت محیط زیست شهری و رفتار زیست محیطی شهروندان شهر کرج در قالب شاخص های هویت و حس تعلق به مکان و تعادل و کیفیت بصری پرداخته است، به نوعی به بررسی رابطۀ واکنش های رفتاری انسان در ارتباط با مناظر شهری پس از درگیر شدن حواس انسان در محیط پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، بازدید میدانی و تکمیل چک لیست گردآوری شده و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون انجام گرفته است. در تحلیل رگرسیون شاخص های سه گانه، شاخص منظر شهری به عنوان متغییر وابسته و سایر شاخص ها به عنوان متغییر مستقل در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج شاخص های تعادل و کیفیت بصری و تعلق به مکان به ترتیب با ضرایب تأثیر 453 / 0 و 192 / 0 بیشترین تأثیر را تعادل و کیفیت بصری بر منظر شهری داشت. در این میان با توجه به ضریب تأثیر بالای شاخص تعادل و کیفیت بصری بر منظر شهری و اینکه مولفۀ های مربوط به شاخص تعادل و کیفیت بصری عمدتاً ویژگی های زیبایی شناسانۀ منظر شهر و محله است، می تواند نقش قابل توجهی در ارتقای منظر شهری کرج داشته باشد. در واقع، محیط های شهری که کیفیت مطلوبی از نظر شاخص های ذکر شده را دارا باشند، علاقه‌مندی مردم به حضور در فضای شهری، حس تعلق در محل سکونت و کار خود و اقدامبه رفتارهای زیست‌محیطی بیشتر خواهد بود.
